من و اسلام (فصل نو)

رسول الله صلي الله عليه و آله

تَعَرَّفْ إِلَى اللَّهِ فِي الرَّخَاءِ يَعْرِفْكَ فِي الشِّدَّةِ. فَإِذَا سَأَلْتَ فَاسْأَلِ اللَّهَ، وَ إِذَا اِسْتَعَنْتَ فَاسْتَعِنْ بِاللَّهِ.

http://noo.rs/O6Boz

در روزهای آسایش خودت را به خدا معرفی کن، تا در سختی تو را بشناسد. هرگاه چیزی خواستی فقط از خدا بخواه، و هنگامی که یاری طلبیدی فقط از خدا یاری بجوی.

نکته:

ترجمه روان: در روزهاي خوش‌بودنت به سراغ خدا برو تا در روزگار سختي به سراغت بيايد. فقط هم سراغ او برو و از او مدد بخواه.

از اين دست احاديث زياد است که پيش‌دستي کن در رفاقت با خدا. نگذار براي روز درد و مرض و نداري، که مانند گدا بروي در خانه‌اش. در روز خوشي به يادش باش، و البته مهمترين و بزرگترين ذکر خدا، ترک گناه و انجام واجبات است. آن وقت در روز گرفتاري خدا به سراغت مي‌آيد.

دعای امام زمان عصر جمعه

وَ أَنْتَ يَا رَبِّ الَّذِي تَكْشِفُ الضُّرَّ، وَ تُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاكَ، وَ تُنْجِي مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ؛ فَاكْشِفْ الضُّرَّ عَنْ وَلِيِّكَ، وَ اجْعَلْهُ خَلِيفَةً فِي أَرْضِكَ، كَما ضَمِنْتَ لَهُ.

ای پروردگار من، تویی که هر زیان و غم و حسرت و ظلم و جور را برطرف می‌سازی، و دعای هر بنده مضطرب و گرفتاری را اجابت می‌کنی، و از رنج و بلای بزرگ نجات می‌دهی؛ پس از ولیّ خود، هر ضرری را برطرف ساز و او را در زمین خلیفه خود قرار داده، همانطور که تضمین کرده‌ای.

سوره نمل

أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ، وَ يَكْشِفُ السُّوءَ، وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ؟ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ؟ قَلِيلاً ما تَذَكَّرُونَ (۶۲)

آیا (معبودهای آنان بهترند، یا) آن که (دعای) شخص درمانده را ـ در هنگامی که او را بخواند ـ اجابت می‌کند، و بدی‌ها و مشکلات را برطرف می‌کند، و شما را جانشینانِ (خود در روی) زمین قرار می‌دهد. آیا همراه «الله»، خدایی وجود دارد؟ اندکی (از شما) پند می‌گیرید.

نکته:

ظاهرا منظور از مضطر در اينجا حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) است. ايشان نسبت به وضع جهان آگاه‌تر و دلسوزترند، و چون اذن ظهور ندارند مجاز به دخالت در امور زمين نيستند؛ مگر در مواردی استثنایی.

صحیفه سجادیه دعای ۹

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ صَيِّرْنَا إِلَى مَحْبُوبِكَ مِنَ اَلتَّوْبَةِ، و أَزِلْنَا عَنْ مَكْرُوهِكَ مِنَ اَلْإِصْرَارِ.

خداوندا بر محمد و آل او درود فرست، و ما را به سوى توبه كه محبوب تو است سوق ده، و از اصرار بر آنچه نمى‌پسندى باز دار.

نکته:

چه تعبیر قشنگی. توبه محبوب خداست، اصرار و تکرار گناه مغضوب خدا. خدا دوست داره وقتی غلطی از ما سر می‌زنه، تکرارش نکنیم و سریع برگردیم به سوی خودش.

»» جبران گناه:

https://islaam.blogfa.com/post/205

»»در توبه:

https://islaam.blogfa.com/post/136

نهج‌البلاغه حکمت ۱۴۳

امام علی عليه‌السلام

اَلْهَمُّ نِصْفُ اَلْهَرَمِ
اندوه خوردن، نيمى از پيرى است.

https://imamali.inoor.ir/nahj/text/motto/464

نکته:

در کنار علل طبیعی که باعث فرسودگی و ازپاافتادگی، فرتوتی و پیری جسم بشر می‌شود، پنجاه درصد به گردن غم و غصه زیاد خوردن است. به عبارتی غصه زیادی، باعث پیری زودرس جسم و جان انسان است.

سوره یونس (قصه موسی)

فَقالُوا: عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنا. رَبَّنا لاتَجْعَلْنا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (۸۵) وَ نَجِّنا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكافِرِينَ (۸۶)

آنان هم گفتند: «توکل ما فقط به خداست. خدایا، ما را وسیله‌ای برای آزمایش جماعت بدکار قرار نده (۸۵) و از سرِ لطفت، از شرّ دشمنان بی‌دین نجاتمان بده.» (۸۶)

سوره ممتحنه (قصه ابراهیم)

... رَبَّنا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنا وَ إِلَيْكَ أَنَبْنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ (۴) رَبَّنا لاتَجْعَلْنا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا، وَ اغْفِرْ لَنا رَبَّنا إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (۵)

... خدایا، توکلمان فقط به توست و به سوی تو برمی‌گردیم. به تو ختم می‌شود عاقبتِ همه. (۴) خداوندا ما را وسیله آزمایش کافران قرار نده، و ما را بیامرز. پروردگارا تنها تویی شکست‌ناپذیر و حکیم (۵)

دعای ماه رمضان

وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تُكْرِمَنِي بِهَوَانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ، وَ لاَتُهِنِّي بِكَرَامَةِ أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ.

و از تو درخواست می‌کنم که مرا گرامی کنی به خوار کردن هر که را از خلقت بخواهی، و خوارم نگردانی به گرامی کردن احدی از اولیاء و دوستانت.

نکته:

یه وقت دعا می‌کنم خدایا کاری کن که به من ظلم نشه، مظلوم واقع نشم، و یه وقت دعا می‌کنم خدایا من را در موقعیتی قرار نده که وسیله آزمایش دیگران قرار بگیرم.

دعای دوم زیرکانه و کامله. مفهومش اینه هر ظلمی که می‌شه یک چالش دو طرف است؛ یک آزمون بزرگه، هم برای من، هم برای اون ظالم.

دعای اولیای خدا اینه در موقعیتی قرار نگیرند که خودشان سقوط کنند و بقیه صعود.

ظاهراً منظور اینه که در موقعیت‌های خاص و چالش برانگیز بدونیم چطور رفتار کنیم. به قول دعای ۱۴ صحیفه امام سجاد علیه السلام: نه مظلوم باشم، نه از ظالم.

»» نه مظلوم، نه ظالم:

https://islaam.blogfa.com/post/200

- مثال امروزی، مسئله فلسطین است که فتنه‌ای برای اسرائيل شده، و چالشی برای آزمون وجدان و انسانیت مردم جهان.

دعای (يَا عُدَّتِي فِي كُرْبَتِي)

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَغْفِرُكَ لِمَا تُبْتُ إِلَيْكَ مِنْهُ، ثُمَّ عُدْتُ فِيهِ؛ وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِكُلِّ خَيْرٍ أَرَدْتُ بِهِ وَجْهَكَ، فَخَالَطَنِي فِيهِ مَا لَيْسَ لَكَ.

http://noo.rs/hUSQM

ای خدا من از تو آمرزش می‌طلبم از آن گناهی که با وجود توبه باز مرتکب آن شدم؛ و نیز آمرزش می‌طلبم که هر کار خیر خواستم خالص برای تو بجا آورم هوای نفس در آن مداخله کرد و غرضی غیر رضای تو را در آن وارد ساخت.

نکته:

این دعا اشاره به دو مطلب دارد. اول گناه و کارهای بدی که از آنها نهی شده و نباید دیگه سراغشون می‌رفتم؛ دوم کارهای خوب و خیری که به اونها امر شده و باید خالصانه برای خدا انجام می‌دادم.

سبحه بر کف، توبه بر لب، دل پر از شوق گناه
معصیت را خنده می‌آید ز استغفار ما

سُبحه: تسبیح

امام صادق عليه‌السلام

مَا مِنْ عَمَلٍ حَسَنٍ يَعْمَلُهُ اَلْعَبْدُ إِلاَّ وَ لَهُ ثَوَابٌ فِي اَلْقُرْآنِ، إِلاَّ صَلاَةَ اَللَّيْلِ؛ فَإِنَّ اَللَّهَ لَمْ يُبَيِّنْ ثَوَابَهَا، لِعِظَمِ خَطَرِهَا عِنْدَهُ. فَقَال:

«تَتَجٰافىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ اَلْمَضٰاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ مِمّٰا رَزَقْنٰاهُمْ يُنْفِقُونَ. فَلاٰ تَعْلَمُ نَفْسٌ مٰا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزٰاءً بِمٰا كٰانُوا يَعْمَلُونَ.»

http://noo.rs/Jq08q

هر كار نيكى كه بنده مى‌كند، در قرآن برايش ثوابى ذكر شده، مگر نماز شب كه از بس نزد خدا بااهميت است ثواب آن را معلوم نكرده و فرموده است:

سوره سجده

تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ، يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَ طَمَعًا، وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ ﴿١٦﴾‏ فَلَاتَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ، جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿١٧﴾‏ ‏

شب‌ها از بستر گرم‌ونرم برمی‌خیزند و خدا را با بیم و امید صدا می‌زنند، و از آنچه به آنان روزی کرده‌ایم در راه خدا هزینه می‌کنند. (۱۶) کسی نمی‌داند چه چشم‌روشنی برایشان کنار گذاشته شده. این پاداش نتیجه کارهایی است که می‌کردند. (۱۷)

نکته:
قرة اعین: چشم‌روشنی

»» اثر گناه (نماز شب):

https://islaam.blogfa.com/post/131

سوره سبأ

يَعْلَمُ ما يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَخْرُجُ مِنْها، وَ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها؛ وَ هُوَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ (۲) وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا: لاتَأْتِينَا السَّاعَةُ. قُلْ: بَلى‏ وَ رَبِّي لَتَأْتِيَنَّكُمْ عالِمِ الْغَيْبِ؛ لايَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقالُ ذَرَّةٍ فِي السَّماواتِ وَ لا فِي الْأَرْضِ، وَ لا أَصْغَرُ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرُ إِلاَّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ (۳)

آنچه در زمین فرو می‌رود و آنچه از زمین خارج می‌شود و آنچه از آسمان فرو می‌آید و آنچه به آسمان بالا می‌رود، همه را می‌داند. اوست مهربان آمرزنده. (۲) بی‌دین‌ها ادعا می‌کنند: «قیامت سراغمان نمی‌آید!» بگو: «چرا، قسم به خدایی که غیب می‌داند، حتماً سراغتان می‌آید. حتی به‌اندازه ذره‌ای، نه در آسمان‌ها از خدا پنهان است و نه در زمین. همچنین، کوچک‌تر از ذره یا بزرگ‌تر از آن، هرچه هست، در کتابی روشن ثبت است.» (۳)

سوره یونس

وَ ما تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَ ما تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَ لاتَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلاَّ كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُوداً إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ. وَ ما يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ، وَ لا أَصْغَرَ مِنْ ذلِكَ وَ لا أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ (۶۱)

(پیامبر) تو در هر حالی باشی و هر آیه و سوره‌ای از قرآن را از طرف خدا تلاوت کنی، و همین‌طور همه شما دست به هر کاری بزنید، وقت اقدام به آنها، ما کاملا شاهد و ناظریم.

حتی به‌اندازه ذره‌ای، نه در زمین از خدا پنهان است و نه در آسمان. همچنین، کوچک‌تر از ذره یا بزرگ‌تر از آن، هرچه هست، در کتاب روشن ثبت است.

نکته:
علم خداوند، شهودی است (کنا عليکم شهودا)

سوره أنعام

وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَيْبِ لايَعْلَمُها إِلاَّ هُوَ، وَ يَعْلَمُ ما فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ، وَ ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُها، وَ لا حَبَّةٍ فِي ظُلُماتِ الْأَرْضِ وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ إِلاَّ فِي كِتابٍ مُبِينٍ (۵۹)

کلیدهای غیب، تنها نزد اوست؛ و جز او، کسی آنها را نمی‌داند. او آنچه را در خشکی و دریاست می‌داند؛ هیچ برگی (از درختی) نمی‌افتد، مگر اینکه از آن آگاه است؛ و نه هیچ دانه‌ای در تاریکیهای زمین، و نه هیچ تر و خشکی وجود دارد، جز اینکه در کتابی آشکار [= در کتاب علم خدا] ثبت است.

نکته:

- از کامل‌ترين آياتی است که درباره گستره علم خدا با جزئيات می‌گويد.
- خيلي از اطلاعات منحصرا در اختيار خداست. (لايعلمها الا هو)
- همچنين ناظر به تقدير و قضا و قدر است. (الا في کتاب مبين)
- در رکعت دوم نماز غفيله - که خواندنش اثر و ثواب زيادي دارد - اين آيه خوانده مي‌شود.
- امام رضا عليه‌السلام در دعاي گمشده، اين آيه را تلاوت کردند.

»» تقدیر و توکل:

https://islaam.blogfa.com/post/214